Bài viết hôm nay VUIHOC muốn gửi đến các em học sinh đề cương ôn thi giữa kì 1 môn Ngữ Văn 12 chi tiết nhất. Bài viết tổng hợp kiến thức trọng tâm các em cần ghi nhớ để làm tốt bài thi giữa kì của mình. Mời các em cùng theo dõi nhé!
1. Ôn thi giữa kì 1 môn Ngữ Văn 12: Kiến thức trọng tâm
1.1 Đọc văn
a. Tiểu thuyết, truyện lãng mạn, truyện truyền kì:
- Ghi nhớ được kiến thức về tác giả như năm sinh, năm mất, quá trình hoạt động nghệ thuật, thành tựu văn học.
- Ghi nhớ các kiến thức về tác phẩm như hoàn cảnh ra đời, thể loại, bố cục tác phẩm, nội dung chính và nghệ thuật
- Các văn bản cần ôn tập kỹ:
-
Ôn thi giữa kì 1 môn ngữ văn 12 kết nối tri thức: Xuân Tóc Đỏ cứu quốc (Trích Số Đỏ - Vũ Trọng Phụng), Nỗi buồn chiến tranh.
-
Ôn thi giữa kì 1 môn ngữ văn 12 chân trời sáng tạo: Lão Hạc, Hai đứa trẻ.
-
Ôn thi giữa kì 1 môn ngữ văn 12 cánh diều: Chuyện chức phán sự đền Tản Viên, Muối của rừng, quan thanh tra, Thực thi công lý.
b. Thơ trữ tình:
- Ghi nhớ được kiến thức về tác giả, hoàn cảnh ra đời của bài thơ, bố cục, nhan đề, ý nghĩa nội dung và nghệ thuật của văn bản.
- Các văn bản cần ôn tập kỹ:
-
Ôn thi giữa kì 1 môn ngữ văn 12 kết nối tri thức: Cảm hoài, Tây Tiến, Đàn Ghi - ta của Lor - ca
-
Ôn thi giữa kì 1 môn ngữ văn 12 chân trời sáng tạo: Hoàng Hạc Lâu, Tràng Giang.
1.2 Tiếng việt
- Phân biệt và biết cách sử dụng ngôn ngữ trang trọng, ngôn ngữ thân mật trong giao tiếp.
- Trình bày được báo cáo kết quả của bài tập dự án, sử dụng các phương tiện hỗ trợ phù hợp.
- Hiểu được lỗi câu mơ hồ và cách sửa.
- Biện pháp tu từ nói mỉa, nghịch ngữ: Đặc điểm và tác dụng.
- Tác dụng của một số biện pháp tu từ trong thơ.
1.3 Làm văn
- Viết văn bản nghị luận so sánh, đánh giá hai tác phẩm truyện.
- Viết bài văn nghị luận so sánh, đánh giá hai tác phẩm thơ.
2. Ôn thi giữa kì 1 môn Ngữ Văn 12: Cấu trúc đề thi và phương pháp
2.1 Phần đọc - hiểu
- Các câu hỏi phần đọc hiểu thường sẽ hỏi về các thông tin liên quan đến các văn bản được học như thể loại, bố cục, thời gian ra đời, thông tin về tác giả... Phần đọc hiểu câu hỏi chỉ kiểm tra năng lực đọc và hiểu của học sinh, các em không cần trình bày dài dòng, chỉ cần trả lời trọng tâm vào nội dung câu hỏi ngắn gọn.
- Để làm tốt phần đọc - hiểu, các em cần nắm vững kiến thức chung về tác phẩm, tác giả. Ngoài ra các em cần ôn tập lại các kiến thức về phong cách ngôn ngữ, các biện pháp tu từ, các phương thức biểu đạt và các thể loại tác phẩm...
2.2 Phần làm văn
- Viết văn bản nghị luận so sánh, đánh giá hai tác phẩm truyện hoặc hai tác phẩm thơ trong nửa đầu học kì 1 môn Ngữ Văn 12. Biết cách trình bày so sánh, đánh giá hai tác phẩm truyện.
3. Ôn thi giữa kì 1 môn Ngữ Văn 12: Nội dung ôn tập chi tiết
3.1 Ôn thi giữa kì 1 môn ngữ văn 12 kết nối tri thức
Bài 1: Tây Tiến - Quang Dũng
a. Nội dung:
- Bài thơ Tây Tiến là hình ảnh bức tranh thiên nhiên núi rừng Tây Bắc hùng vĩ nhưng cũng vô cùng nên thơ và mĩ lệ.
+ Vùng đất Tây Bắc xa xôi, hoang vắng, khắc nghiệt đầy bí hiểm nhưng vẫn còn những nét đẹp hoang sơ, thơ mộng và trữ tình
+ Hình ảnh đêm liên hoan chung vui với bản làng xứ lạ đầy rực rỡ và lung linh ánh sáng.
+ Cảnh thiên nhiên sông nước một chiều sương giăng hư ảo
+ Hình ảnh người lính trên con đường hành quân: Gian khổ nhưng vẫn rất ngang tàng với tâm hồn trẻ trung và lãng mạn
- Bài thơ còn vẽ lên bức tranh chân dung về người lính Tây Tiến trong nỗi nhớ về một thời đầy gian khổ nhưng hào hùng:
+ Vẻ đẹp lẫm liệt, kiêu hùng, hào hoa và lãng mạn của những chàng trai độ tuổi đôi mươi
+ Vẻ đẹp bi tráng
b. Nghệ thuật:
- Cảm hứng lãng mạn và bút pháp trữ tình ấn tượng
- Cách sử dụng ngôn từ đặc sắc: từ chỉ địa danh, các từ ngữ tượng hình, từ Hán Việt...
- Kết hợp nhuần nhuyễn chất nhạc và chất họa.
Bài 2: Cảm hoài
a. Tác giả
- Đặng Dung (? - 1414) sinh ra tại huyện Thiên Lộc, nay thuộc huyện Can Lộc, tỉnh Hà Tĩnh. Trong thời kỳ nhà Hồ, ông đã hỗ trợ cha mình, tướng quân Đặng Tất, quản lý vùng đất Thuận Hoá. Khi quân Minh xâm lược nước ta, ông cùng cha tham gia vào cuộc khởi nghĩa do Trần Ngỗi lãnh đạo, đóng góp nhiều công lao lớn, nổi bật nhất là chiến thắng Bô Cô. Tuy nhiên, vì nghe theo những lời gièm pha, Trần Ngỗi đã nghi ngờ và giết chết Đặng Tất.
- Sau đó, Đặng Dung rời bỏ Trần Ngỗi và ủng hộ Trần Quý Khoáng làm thủ lĩnh, chỉ huy nghĩa quân tham gia hàng trăm trận đánh chống lại quân Minh. Năm 1414, sau khi thất bại trong một trận chiến và bị quân Minh bắt, ông đã chọn cái chết bằng cách tuẫn tiết trên đường bị giải sang Trung Quốc.
b. Văn bản Cảm hoài
- Thể loại: Tác phẩm "Cảm hoài" thuộc thể loại thất ngôn bát cú Đường luật.
- Xuất xứ: Tác phẩm do Nguyễn Khắc Phi dịch và chủ biên, được trích trong "Kiến thức bổ trợ Ngữ Văn 10 nâng cao", tập một, NXB Giáo dục, Hà Nội, 2008, trang 148.
- Phương thức biểu đạt: Phương thức biểu đạt chủ yếu là biểu cảm.
- Bố cục bài thơ
-
Hai câu đề: Miêu tả tình huống bi kịch.
-
Hai câu thực: Khắc họa cụ thể nỗi niềm trước thời thế và sự oán hận của tác giả.
-
Hai câu luận: Thể hiện tình thế bất lực và bi kịch qua những hình ảnh rộng lớn, sâu lắng.
-
Hai câu kết: Phản ánh chí khí kiên cường và tinh thần bền bỉ của tác giả trong cuộc chiến.
- Giá trị nội dung: Nhà thơ biểu đạt tâm trạng bi tráng và ý chí kiên cường trước hoàn cảnh khó khăn của đất nước. Vẻ đẹp bi tráng của người anh hùng vang vọng hào khí Đông – A.
- Giá trị nghệ thuật: Tác phẩm sử dụng nghệ thuật đối lập, hình ảnh hùng tráng, ấn tượng, cùng với nhiều điển cố, tạo nên sự súc tích và dư âm sâu sắc, góp phần thể hiện nỗi lòng của nhân vật trữ tình.
Bài 3: Đàn ghi ta của Lor-ca
a. Tác giả
- Thanh Thảo, tên thật là Hồ Thành Công, sinh năm 1946 tại huyện Mộ Đức, tỉnh Quảng Ngãi.
- Ông đã nhận Giải thưởng Nhà nước về văn học nghệ thuật vào năm 2001. Một số tác phẩm nổi bật của ông bao gồm "Những người đi tới biển", "Dấu chân qua trảng cỏ", "Những ngọn sóng mặt trời", "Khối vuông rubic", và "Từ một đến một trăm". Bên cạnh đó, ông còn tham gia viết báo, tiểu luận, phê bình văn học và nhiều thể loại khác.
b. Tác phẩm
- Hoàn cảnh ra đời: Bài thơ "Đàn ghi ta của Lor-ca" được trích trong tập "Khối vuông ru-bic" và là một trong những tác phẩm tiêu biểu phản ánh phong cách tư duy của Thanh Thảo.
- Bố cục (3 phần):
-
Phần 1 (6 dòng đầu): Khắc họa hình ảnh Lor-ca như một nghệ sĩ tự do và cô đơn, một nhân vật cách tân giữa bối cảnh chính trị và nghệ thuật của Tây Ban Nha.
-
Phần 2 (12 câu tiếp theo): Miêu tả cái chết đầy oan nghiệt do bàn tay của thế lực tàn ác gây ra.
-
Phần 3 (còn lại): Thể hiện niềm xót thương dành cho Lor-ca cùng những suy tư về cuộc giải phóng và sự ra đi của ông.
- Giá trị nội dung: Tác giả bày tỏ nỗi đau và sự xúc động sâu sắc trước cái chết bi thảm của Lor-ca, một nghệ sĩ luôn khao khát tự do và đòi hỏi dân chủ, mong muốn cách tân nghệ thuật. Tình yêu với con người, nghệ thuật và khát vọng tự do mà Lor-ca ấp ủ là những giá trị đẹp đẽ mà tàn ác không thể làm lu mờ.
- Giá trị nghệ thuật
-
Bài thơ được viết theo thể thơ tự do.
-
Sử dụng các hình ảnh biểu tượng và siêu thực, chứa đựng nhiều nội dung phong phú.
-
Có sự kết hợp hài hòa giữa nhạc điệu và thơ ca.
-
Gồm những liên tưởng, so sánh bất ngờ, cũng như các biện pháp tu từ như ẩn dụ và hoán dụ.
Bài 4: Xuân Tóc Đỏ cứu quốc
a. Tác giả
- Vũ Trọng Phụng (1912 - 1939) sinh ra tại Mỹ Hào, Hưng Yên, nhưng đã lớn lên và sống tại Hà Nội. - - Ông được biết đến như một bậc thầy trong thể loại trào phúng, là một trong những đại diện tiêu biểu của xu hướng văn học hiện thực.
b. Tác phẩm
Thể loại: Tác phẩm "Xuân Tóc Đỏ cứu quốc" thuộc thể loại tiểu thuyết.
Xuất xứ: Tác phẩm được trích từ "Số đỏ", NXB Văn học, Hà Nội, 1988, trang 187 – 193.
- Phương thức biểu đạt: Phương thức biểu đạt bao gồm tự sự, miêu tả và biểu cảm.
- Bố cục đoạn trích:
-
Phần 1 (từ đầu đến "nhà quán quân quần vợt Xiêm La ra thử tài với Xuân Tóc Đỏ"): Miêu tả tình hình chuẩn bị cho cuộc thi đấu thể thao đặc biệt.
-
Phần 2 (tiếp theo đến "các đức vua và quý quan của ba chính phủ về Sở Toàn quyền"): Diễn biến kịch tính của trận đấu giữa Xuân Tóc Đỏ và quán quân quần vợt Xiêm La.
-
Phần 3 (phần còn lại): Màn hùng biện của Xuân Tóc Đỏ cùng sự tán thưởng của quần chúng.
- Giá trị nội dung: Đoạn trích thể hiện quan điểm của tác giả qua nhân vật Xuân Tóc Đỏ, phơi bày những mặt trái và sự nhố nhăng của hiện thực xã hội thời bấy giờ. Vũ Trọng Phụng làm nổi bật tình trạng tha hóa, suy đồi, như một thực tế không có dấu hiệu cứu chữa.
- Giá trị nghệ thuật: Qua việc xây dựng tình huống hấp dẫn và kịch tính, Vũ Trọng Phụng diễn tả một cái nhìn hiện thực sắc bén, chỉ ra tính chất hài hước của những sự kiện được phô trương rầm rộ với vô số mỹ từ.
Bài 5: Nỗi buồn chiến tranh
a. Tác giả
- Bảo Ninh, sinh năm 1952, tên thật là Hoàng Ấu Phương. Ông còn sử dụng nhiều bút danh khác như Nhật Giang, Mã Pí Lèng, v.v. Quê quán của ông là xã Bảo Ninh, huyện Quảng Ninh, tỉnh Quảng Bình. Là một nhà văn quân đội, Bảo Ninh đã từng tham gia trực tiếp chiến đấu tại miền Nam trước năm 1975.
- Ông bắt đầu sự nghiệp viết lách với truyện ngắn đầu tay "Trại 'Bảy chú lùn'", được đăng trên tạp chí Văn nghệ quân đội năm 1987. Chẳng lâu sau, cuốn tiểu thuyết đầu tay "Nỗi buồn chiến tranh" ra mắt, nhưng do thị hiếu độc giả vào thời điểm đó, nhà xuất bản đã đổi tên thành "Thân phận của tình yêu".
- Sau khi phát hành "Nỗi buồn chiến tranh", tác giả chủ yếu tập trung vào việc sáng tác truyện ngắn.
b. Tác phẩm
- Thể loại: Tác phẩm "Nỗi buồn chiến tranh" thuộc thể loại tiểu thuyết.
- Xuất xứ: Tác phẩm được trích từ "Nỗi buồn chiến tranh", NXB Văn học, Hà Nội, 1991, trang 89 – 92, 277 - 283.
- Phương thức biểu đạt: Phương thức biểu đạt chủ yếu là tự sự và biểu cảm.
- Bố cục đoạn trích:
-
Phần 1 (từ đầu đến "trí tưởng tượng"): Khắc họa trạng thái sống mãi với kí ức chiến tranh của nhân vật Kiên, điều này đã thôi thúc anh viết ra những trải nghiệm của một giai đoạn đặc biệt trong cuộc đời.
-
Phần 2 (phần còn lại): Diễn tả những ấn tượng, cảm xúc và suy tư của Kiên khi đối diện với "núi bản thảo" mà anh để lại.
- Giá trị nội dung: Đoạn trích cho thấy ý nghĩa của việc nhớ lại là điều không thể thiếu trong cuộc sống mỗi người. Những kỷ niệm về những người yêu thương, những trải nghiệm đáng nhớ và những thành tựu đã đạt được tạo nên sắc màu và ý nghĩa cho cuộc sống. Hồi tưởng về quá khứ cũng là nguồn động viên và sức mạnh khi đối mặt với những khó khăn.
- Giá trị nghệ thuật: Tác phẩm sử dụng ngôi kể thứ ba xen lẫn ngôi kể thứ nhất, trong đó nhân vật chủ yếu thể hiện "hành động bên trong", với ít "hành động bên ngoài".
... Còn tiếp tại link dưới
Trên đây là toàn bộ những kiến thức cần ghi nhớ trong quá trình ôn thi giữa kì 1 môn Ngữ Văn 12 mà VUIHOC đã tổng hợp lại cho các em. Chúc các em hoàn thành tốt bài thi giữa kì và đạt điểm cao như mong muốn. Hãy truy cập trang web vuihoc.vn để tham khảo thêm nhiều kiến thức hữu ích khác nhé!
Nguồn:
https://vuihoc.vn/tin/thpt-de-cuong-on-thi-giua-ki-1-mon-ngu-van-12-chi-tiet-2187.html
文章定位：
